بررسی دقیق انواع دوچرخه در دنیا از سریع‌ترین تا قوی‌ترین
نویسنده: محمد نظمی
اصول اولیه خرید این است که زیروبم محصول مورد نظر خود را بشناسید. به همین منظور، در این مطلب از مجله دوچرخه پورت‌لاین، به معرفی انواع دوچرخه در دنیا پرداخته‌ایم تا مسیر خرید دوچرخه را برای شما هموارتر کنیم.
شناخت انواع دوچرخه بر اساس دسته‌بندی‌ها و کاربردهای مختلف آن باعث می‌شود تا هنگام خرید، آگاهی بیشتری داشته باشید و در نهایت تجربه خرید بهتری خواهید داشت. پس، پیش از مراجعه به فروشگاه‌های حضوری یا خرید اینترنتی دوچرخه، توصیه می‌کنیم این مطلب را تا انتها مطالعه کنید.
دیگر مطالب مفید را در مجله دوچرخه پورت‌لاین بخوانید.برای بررسی دقیق و درست، ابتدا باید اساس و نحوه دسته‌بندی دوچرخه را مشخص کنیم. دوچرخه‌ها از جنبه‌های مختلفی دسته‌بندی می‌شوند که در ادامه با این دسته‌بندی‌ها و جزئیات آن آشنا می‌شوید.
دوچرخه‌ها بر اساس سن دوچرخه‌سوار، جنسیت، کاربرد و مسیر دوچرخه‌سواری انتخاب می‌شود. دسته‌بندی‌هایی که در ادامه می‌خوانید، بر اساس مسیر و نوع جاده دوچرخه‌سواری طبقه‌بندی شده است.
دوچرخه کورسی و جاده برون‌شهری
دوچرخه کورسی و جاده‌ای از قدیمی‌ترین انواع دوچرخه‌های موجود در بازار دنیا است که از اول تاریخ ساخت دوچرخه در بین مدل‌های مختلف وجود داشته است.
دوچرخه‌های کورسی یا جاده‌ای معمولاً لاستیک‌های بسیار باریکی دارند، تا حد ممکن سبک طراحی می‌شوند و با جاده‌های صاف و آسفالت و سنگ‌فرش و … سازگارند.
انواع دوچرخه‌های جاده‌ای هم به چند دسته مختلف تقسیم می‌شود:
دوچرخه Aero
راحتی دوچرخه‌سواری اصلاً در این دوچرخه‌ها در نظر گرفته نمی‌شود و با تنه‌های پهن و بهره‌گیری از فناوری روز و مهندسی، کم‌ترین مقاومت در برابر باد را دارد تا با کم‌ترین حد انرژی به بالاترین سرعت ممکن برسد. قیمت دوچرخه Aero بسیار سنگین است و برای پیست، جاده و مسابقات سطح بالا استفاده می‌شود.
دوچرخه‌های فوق سبک یا Ultralight
این نوع از دوچرخه‌ها معمولاً برای جاده‌های پرشیب، گردنه‌ها و سربالایی‌ها طراحی شده است و سبک‌ترین وزن را بین دوچرخه‌های کورسی و جاده‌ای دارد. سبک‌وزن بودن این مدل دوچرخه‌ها، به دلیل استفاده از فناوری روز و استفاده از سبک‌ترین لوازم و قطعات است.
دوچرخه کورسی استقامتی
این نوع از دوچرخه جاده‌ای برای مسابقات استقامتی طراحی شده است و دامنه گسترده‌تری از دوچرخه‌سواری جاده‌ای را شامل می‌شود و خیلی دوچرخه ظریفی نیست و می‌توان آن را برای تمرین و خارج از پیست هم استفاده کرد.
در طراحی این نوع از دوچرخه، به راحتی و آسایش دوچرخه‌سوار هم تا حدی اندیشیده شده است و لاستیک‌های کمی پهن‌تر هم برای آن در نظر گرفته می‌شود. قیمت دوچرخه هم نسبت به انواع دیگر دوچرخه کورسی، کمی‌ارزان‌تر است.
دوچرخه‌های گردشگری
دوچرخه‌های توریستی یا گردشگری از مدل‌های قبلی راحت‌تر، سنگین‌تر و خوش‌رکاب‌تر است. لاستیک‌های انواع دوچرخه گردشگری پهن‌تر، بدنه آن مقاوم‌تر و وزن آن سنگین‌تر است. این دوچرخه قابلیت حمل، آویزان کردن و وصل کردن وسایل همراه گردشگر را دارد.
دوچرخه گردشگری یکی از انواع پرفروش دوچرخه است که برای کاربردهای گردشگری و کاربردهای روزمره مورد استفاده قرار می‌گیرد. این مدل دوچرخه طوری طراحی شده است تا هم سرعت و شتاب خوبی داشته باشد و هم فرمان‌پذیری و سواری خوبی را به دوچرخه‌سوار ارائه دهد. به علاوه این موارد، در همه جای دنیا، قیمت دوچرخه گردشگری طوری تعیین می‌شود که تمام اقشار جامعه از پس خرید آن بر می‌آیند.
دوچرخه‌های All-road
این نوع از دوچرخه برای مسابقات استقامتی و ترکیبی بزرگ استفاده می‌شود. تفاوت این نوع از دوچرخه کورسی با بقیه مدل‌ها این است که دوچرخه All-road نسبت به دوچرخه‌های استقامتی کورسی، لاستیک‌های پهن‌تر، فرمان‌پذیری بهتر و بدنه مقاوم‌تری دارد.
در واقع، پهنای لاستیک دوچرخه‌های All-road چیزی بین دوچرخه‌های کورسی سبک و دوچرخه‌های کوهستان است. کاربرد و هدف خاص این دوچرخه، سواری در جاده‌های صاف آسفالتی و جاده‌های کوهستانی صاف و نرم است. این دوچرخه برای مسابقات ترکیبی جاده‌های شهری و کوهستانی، چمن و … به کار می‌رود.
قیمت دوچرخه‌های کورسی و جاده‌ای
قیمت دوچرخه‌های جاده‌ای و کورسی باکیفیت با تنه آلومینیومی، ۱۸ سرعته و ترمزهای معمولی حدود ۸۰۰ دلار است. مدل‌های پیست و مسابقه‌ای قیمتی بالای ۱۵۰۰۰ دلار (۴۵۰ میلیون تومان) دارند که از مواد اولیه بسیار گران، سیستم‌های دنده الکترونیکی ۲۲ سرعته، ترمزهای دیسکی هیدرولیک و وزن‌های فوق‌العاده پایین ساخته می‌شود.
دوچرخه کوهستان، برای روزهای سخت
یکی از مهم‌ترین انواع دوچرخه، آن‌هایی است که برای جاده‌های کوهستانی و گاه صعب‌العبور طراحی شده است. دوچرخه‌های کوهستان بسیار قوی و مستحکم هستند و با فرمان‌های صاف و بلند، برای کنترل دوچرخه در جاده‌های کوهستانی آماده شده‌اند.
لاستیک‌های پهن ۲ اینچی با آج‌های متفاوت و درشت، سیستم دنده با سرعت‌های بسیار زیاد و ترمزهای دیسکی هیدرولیکی عقب و جلو، این نوع دوچرخه‌ها را برای صعود و فرود از کوه و جاده‌های کوهستانی به انتخاب درستی تبدیل کرده است.
دوچرخه‌های کوهستان در گذشته با سایز چرخ ۲۶ تولید می‌شدند که این سایز تقریباً دیگر تولید نمی‌شود و سایز ۲۷٫۵ و ۲۹ جای آن را گرفته است. انواع زنانه این دوچرخه‌ها، وزن سبک‌تر، دستگیره‌های کوچک‌تر و کمک‌فنرهای دقیق‌تری دارند.Hardtails،تنه خشک یا بدون کمک‌فنر
مقرون به‌صرفه‌ترین و رایج‌ترین نوع دوچرخه کوهستان است که تنه دوچرخه سیستم تعلیق ندارد و اصطلاحاً خشک و ثابت است ولی دوشاخ دوچرخه از سیستم تعلیق بهره برده است. این دوچرخه برای عبور از مسیرهای کوهستانی، به خصوص برای صعودهای استقامتی به قله استفاده می‌شود و برای پرش‌های سنگین مناسب نیست.
این نوع از دوچرخه برای ما ایرانی‌ها بسیار شناخته‌شده و آشنا به نظر می‌آید چون بیشترین دوچرخه‌هایی که در خیابان و دور و اطرافمان می‌بینیم، این نوع از دوچرخه است که با کیفیت و ویژگی‌های متفاوت به بازار عرضه می‌شود و مخاطبان عادی دوچرخه، این نوع از دوچرخه را برای استفاده روزمره استفاده می‌کنند.
XC Full-Suspension یا دوچرخه تمام کمک
کمک‌فنر در این دوچرخه به‌علاوه دوشاخ جلو، در وسط تنه هم وجود دارد که باعث راحتی بیشتر دوچرخه‌سوار و قدرت بیشتر دوچرخه برای تحمل وزن و ضربه‌گیری در هنگام پرش می‌شود. حد جابهجایی (تراول) کمک‌فنر عقب دوچرخه کم‌تر از ۱۱۰ میلی‌متر است.
دوچرخه تِریلِ تمام‌کمک یا Trail Full-Suspension
کمک‌فنر عقب این دوچرخه نسبت به مدل قبلی کمی قوی‌تر است و امکان جابهجایی بیشتری دارد (۱۲۰ تا ۱۵۰ میلی‌متر). لاستیک‌های این دوچرخه از مدل‌های قبلی پهن‌تر است تا سواری و تعادل بیشتری را ایجاد کند. روترهای (دیسک) ترمز دوچرخه بزرگ‌تر می‌شود تا قدرت ترمزگیری بیشتر شود.
اندرو یا Enduro/Gravity Full-Suspension
به این نوع از دوچرخه، دانهیل هم گفته می‌شود. ترمزهای این دوچرخه بسیار قوی طراحی می‌شود، کمک‌فنر عقب و جلو قابلیت تعلیق بسیار مناسبی دارند و باعث جلوگیری از انتقال ضربه‌های پرش به دوچرخه‌سوار می‌شود. کمک‌فنر عقب این دوچرخه از ۱۶۰ میلی‌متر به بالا قدرت جابهجایی دارد و لاستیک‌های دوچرخه هم تا حد ممکن پهن است. از این دوچرخه معمولاً برای بالا رفتن از کوه استفاده نمی‌شود چون وزن دوچرخه و تنه آن بسیار زیاد است.
از این دوچرخه در مسابقات بزرگ دانهیل استفاده می‌شود و دوچرخه‌سوار یا با استفاده از تله‌کابین یا به‌صورت دستی و پیاده دوچرخه را به بالای کوه و مسیر می‌برد و بعد با بالاترین سرعت ممکن به پایین می‌آید. اگر بخواهیم دوچرخه‌های کوهستان را از لحاظ هیجان دوچرخه‌سواری یا جذابیت برای تماشا‌گر بررسی کنیم، سبک دوچرخه‌سواری و مسابقات دانهیل در رده اول قرار خواهد گرفت. دوچرخه‌های کوهستان حرفه‌ای و باکیفیت به دلیل داشتن سیستم تعلیق و ترمز و بدنه قدرتمند، هزینه خرید بالایی دارند.
دوچرخه‌های ماجراجویی یا Gravel/Adventure Bike
اگر به دوچرخه‌های ماجراجویی یا گراول نگاه کنید، شاید در لحظه اول تفاوتی در آن با دوچرخه‌های جاده‌ای و کورسی نبینید ولی اگر کمی بیشتر دقت کنید، لاستیک‌های پهن‌تر آن نظرتان را جلب می‌کند. این نوع از دوچرخه محل اتصال قمقمه و کوله‌پشتی و وسایل مختلف را دارد و برای جاده‌های خاکی، جنگلی و شنی صاف و ملایم طراحی شده است و برای کوهستان‌های صعب‌العبور کاربردی ندارد.
فرمان این دوچرخه مانند فرمان دوچرخه‌های جاده‌ای خمیده است و امروزه اکثر این دوچرخه‌های دنده‌های زیادی دارند و ترمز دیسکی یکی از ملزومات اصلی این دوچرخه‌ها شده است.
گراول
این نوع از دوچرخه، ابتدایی‌ترین مدل از دسته‌بندی ماجراجویی است که برای تمرین حرفه‌ای و استفاده و ماجراجویی روزمره کاربرد دارد. طراحی، سیستم دنده، ترمز، فرمان و زین این دوچرخه را در تصویر می‌بینید.
Cyclocross یا سایکلوکراس
سایکلوکراس هم یکی از انواع دوچرخه ماجراجویی است با همان امکانات اصلی ولی این نوع از دوچرخه برای مسابقات طراحی شده است و جایی برای اضافه کردن وسایل ندارد، طراحی بدنه زمخت‌تر و قدرت کنترل کمتری دارد. ویژگی‌های خاص و نحوه طراحی بدنه دوچرخه سایکلوکراس را در تصویر زیر از کارخانه کانیون را می‌بینید.
Bikepacking
این نوع از دوچرخه ماجراجویی برای جهان‌گردان و گردشگران طراحی شده است و تفاوت اصلی آن با دیگر مدل‌ها این است که دوشاخ آن در برخی موارد کمک‌فنر دارد، جای بیشتری برای حمل وسایل بسیار زیادی دارد و طراحی راحت‌تری برای سواری بهتر دارند و به طور کلی، آسایش دوچرخه‌سوار هم در ساخت آن لحاظ شده است.
قیمت دوچرخه ماجراجویی از ۱۰۰۰ دلار (۳۰ میلیون تومان) برای دوچرخه‌های تنه آلومینیومی و ۱۰۰۰۰ دلار (۳۰۰ میلیون تومان) برای دوچرخه‌های تنه فیبر کربن است.
انواع دوچرخه کاربردی چیست؟
این نوع از دوچرخه‌ها برای استفاده حرفه‌ای طراحی نشده است و بیشتر با تمرکز سرگرمی یا استفاده روزمره و جابهجایی تولید می‌شود. انواع دوچرخه کاربردی را در ادامه خواهید شناخت:
Commuter یا دوچرخه روزمره (دم‌دستی) و شهری
یکی از انواع دوچرخه‌های کاربردی، شهری است که با فرمان صاف، ترمز دیسکی یا لقمه‌ای، لاستیک‌های پهن و وسایلی مثل گل‌گیر، قمقمه، چراغ‌های مختلف و … برای رفت‌وآمد روزمره افراد طراحی شده است و استفاده از این دوچرخه‌ها باعث پاک‌سازی محیط زیست می‌شود.
Fixie یا دوچرخه تک‌سرعته
این نوع از دوچرخه هم فرمان صاف دارد و سیستم دنده آن تک سرعته است و برای کاربردهای روزمره و جابهجایی در سطح شهر طراحی شده است. این سبک از دوچرخه، جزو قدیمی‌ترین و کلاسیک‌ترین انواع دوچرخه موجود در دنیا است. دوچرخه تک‌سرعته یا فیکسی، ترمز ندارد و با رکاب‌زدن معکوس دوچرخه‌سوار کاهش سرعت می‌دهد؛ یعنی برای کاهش سرعت و توقف، به جای ترمز کردن باید برعکس رکاب بزنید.
دوچرخه باربری
دوچرخه‌های باربری با سه نوع مختلف وارد بازار می‌شود. کشیده، متوسط و کشیده از جلو. تفاوت این انواع دوچرخه باربری در نحوه قرارگیری صندوق حمل بار است.
دوچرخه‌های کشیده بین دو چرخ خود فاصله بیشتری نسبت به دوچرخه‌های عادی دارند و روی این فاصله سبد یا ملزوماتی برای باربری طراحی شده است. به‌طورکلی، انواع دوچرخه باربری برای انتقال وسایل مختلف و حمل‌ونقل بار طراحی شده است و برای پستچی، پیک و … کاربرد دارد.
دوچرخه‌های تاشو
یکی دیگر از انواع دوچرخه کاربری، دوچرخه‌های تاشو است که در برای فضای فشرده و پرازدحام شهری طراحی شده است. این نوع از دوچرخه‌ها با پین‌ها، شفت‌ها و قفل‌های خاصی از حالت عادی تا می‌شوند تا فضای کمتری را اشغال کنند. و با دست، داخل کیف یا روی کول دوچرخه‌سوار قابل حمل باشد. قیمت دوچرخه تاشو هم در بسیاری از مواقع معقول است چون برای استفاده‌های رزومره و معمولی کاربرد دارد.
چرخ‌های دوچرخه‌های تاشو کوچک‌تر از حد عادی است و مانند دوچرخه‌های دیگر، از قاعده خاصی برای سایز چرخ استفاده نمی‌کند. دوچرخه‌های تاشو در مدل‌های برقی و باربری هم تولید می‌شود.
به‌طورکلی، اولویت تولید و طراحی در این نوع از دوچرخه‌ها وزن سبک، راحتی در حمل، راحتی و سرعت در جمع‌کردن و باز‌کردن و کوچک بودن دوچرخه در حالت جمع شده است.
معرفی انواع دوچرخه تفریحی و تناسب اندام
این نوع از دوچرخه‌های تفریحی، فرمان صاف یا خرگوشی دارند و برای تفریح و سرگرمی طراحی شده‌اند اما چندان برای جاده و کوهستان کاربرد ندارند. این دوچرخه‌ها باید تا حد امکان ارزان‌قیمت باشند و در عین حال، امکانات اولیه و آسایش را برای تفریح یا تناسب اندام دوچرخه‌سوار فراهم کنند.
دوچرخه‌های هیبریدی
این نوع از دوچرخه، ترکیبی بین دوچرخه جاده‌ای و کوهستانی است. کلا در هر موردی که با واژه «هیبریدی» برخورد کردید، به معنی «ترکیبی» آن را برداشت کنید. مثلا خودروهای هیبریدی هم به انواع خودرویی گفته می‌شود که هم موتور بنزینی دارد و هم پیشرانه برقی.
سواری روی این دوچرخه به صورت عمودی صورت می‌گیرد؛ یعنی دوچرخه‌سوار به صورت تقریباً عمودی روی دوچرخه سوار می‌شود. برخی از این دوچرخه‌ها سیستم تعلیق هم دارند و با فرمان صاف و آج‌های متوسط لاستیک، سواری نبستا راحتی را ارائه می‌دهند.
این دوچرخه انتخاب خوبی برای افرادی است که نمی‌خواهند به صورت حرفه‌ای کار کنند و یک دوچرخه همه‌فن‌حریف می‌خواهند.
دوچرخه تناسب اندام
این مدل از دوچرخه، همان دوچرخه جاده‌ای است که برای تناسب اندام کاربرد دارد؛ یعنی لاستیک‌ها باریک و صاف هستند، وزن دوچرخه سبک است و سرعت خوبی می‌گیرد ولی ویژگی‌های خشن دوچرخه‌های جاده‌ای را ندارد و سواری نسبتاً خوبی ارائه می‌دهد. سواری طولانی مدت با این دوچرخه باعث می‌شود که سلامت شما حفظ شود و تناسب اندام خوبی هم داشته باشید.
دوچرخه تفریحی و راحتی
این دوچرخه‌ها با لاستیک‌های پهن و کم‌آج، صندلی‌های بالشتکی (و گاهی اوقات سیستم تعلیق) شناخته می‌شوند. صندلی بالشتکی این دوچرخه‌ها برای افراد عادی و سواری‌های کوتاه مدت طراحی شده است تا نهایت راحتی را فراهم کند.
دوچرخه کروز یا گشت‌و‌گذار
این دوچرخه دنده‌های کمی دارد و معمولاً ۷ سرعته است، لاستیک‌های نسبتاً پهنی دارد و با فرمان خرگوشی، برای دوچرخه‌سواری‌های ساحلی و محلی مناسب است. کروز از پرتولید‌ترین انواع دوچرخه در دنیاست و برای بسیاری از افراد با کاربری گشت‌و‌گذار و کارهای روزمره مفید است.
دوچرخه‌های برقی
با پیشرفت فناوری، هیچ صنعت و حوزه‌ای از تغییر و تحول به واسطه الکترونیک در امان نماند. صنعت تولید دوچرخه هم جزو این موارد بود ولی دوچرخه به دلیل ماهیت ورزشی بودن، تغییرات خیلی وسیعی نکرد.
دوچرخه‌های برقی برای این جایگزین نشده‌اند که تماماً جای رکاب زدن را بگیرند و دیگر نیازی به صرف انرژی نداشته باشید. اگر دنبال چنین چیزی هستید، باید به موتورسیکلت برقی فکر کنید. در واقع، دوچرخه برقی برای این طراحی شده است تا در مواقع اضطراری یا خستگی، کمک دوچرخه‌سوار بیاید.تفاوت دوچرخه برقی با دوچرخه‌های دیگر این است که یک باتری با حجم مشخص دارد و با استفاده از موتوربرقی، دوچرخه را حرکت می‌دهد. موتوربرقی روی همه دوچرخه‌های نصب نمی‌شود؛ مثلاً برقی کردن دوچرخه‌های مسابقه‌ای اصلاً منطقی نیست!
ولی موتوربرقی روی دوچرخه‌های شهری، تفریحی، برخی از مدل‌های کوهستان و دوچرخه‌های باربری نصب می‌شود. مثلا کاربرد موتوربرقی روی دوچرخه کوهستان حرفه‌ای این است که در برخی مواقع که دوچرخه‌سوار فرسوده شده است یا شیب خیلی شدید است، پیشرانه الکتریکی دوچرخه به کمک دوچرخه‌سوار بیاید و بخشی از نیرو را فراهم کند.
برخی از افراد، وجود و تولید دوچرخه‌های برقی را درک نمی‌کنند و فکر می‌کنند که این دوچرخه‌ها دیگر دوچرخه نیستند و موتور هستند اما این دوچرخه‌ها کاربردهای مفیدی دارد؛ مثلاً این نوع از دوچرخه‌ها باعث می‌شود تا افراد مسن هم بتوانند به راحتی از دوچرخه استفاده کنند و سلامت خود را حفظ کنند؛ یعنی افراد مسنی که توانایی دوچرخه‌سواری در مسیرهای طولانی و سربالایی را ندارند، دوچرخه برقی این جا به کمکشان می‌آید.
دوچرخه لاستیک‌پهن یا Fat bike
اخیرا دوچرخه لاستیک‌پهن در کشور ما رواج یافته است. شاید برخی از افراد تصور کنند که این نوع از لاستیک دوچرخه برای زیبایی یا اسپرت کردن دوچرخه است اما کاربرد لاستیک پهن در انواع دوچرخه این است که چرخ‌ها در محیط‌های نرم فرو نرود و تعادل دوچرخه حفظ شود.
محیط‌هایی که این سبک از دوچرخه برای آن طراحی شده است می‌توان به زمین‌های برفی یا شنی و گِلی و ماسه‌ای اشاره کرد. این نوع از دوچرخه با عرض لاستیک بین ۳٫۸ تا ۵ اینچ به بازار عرضه می‌شود. انواع دوچرخه لاستیک پهن را در ادامه می‌شناسید.
Hardtail کوهستانی
رایج‌ترین انواع دوچرخه لاستیک پهن همین مدل است که در اکثر مواقع هیچ سیستم تعلیقی ندارد و در برخی از موارد هم دوشاخ جلو تعلیق دارد. این دوچرخه برای بسیاری از شرایط جاده‌ای مناسب است. از این نوع دوچرخه در جاده‌های کوهستانی برفی، گلی و شنی استفاده می‌کنند.
دوچرخه‌های سه‌گانه
یکی از انواع دوچرخه خاص موجود در دنیا دوچرخه‌های سه‌گانه است که برای بیشترین بازدهی در مقابل باد طراحی شده است تا ورزشکار سه‌گانه بتواند عملکرد قابل قبولی ارائه دهد.
مشخصات متفاوت این دوچرخه باعث می‌شود که به راحتی تفاوتش را با سایز دوچرخه‌ها متوجه شوید. تنه این دوچرخه‌ها معمولاً از فیبر کربن ساخته می‌شود، ابعاد و اندازه‌های عجیب‌وغریبی دارد، فرمان متفاوتی دارد که دوچرخه‌سوار را در حالتی نگه می‌دارد تا بهترین بازدهی آیرودینامیک را داشته باشد.
بخش انتهایی دوچرخه یکپارچه از فیبر کربن ساخته شده است تا در مقابل باد تعادل بهتری داشته باشد. لاستیک‌های دوچرخه بسیار باریک است و به طور کلی این دوچرخه برای شتاب‌گیری و سرعت‌گیری بهتر از انواع دوچرخه طراحی شده است.
باد یکی از بزرگ‌ترین دشمنان شتاب‌گیری، حفظ سرعت و مصرف انرژی در انواع دوچرخه‌سواری است ولی در بسیاری از مسابقات دوچرخه‌سواری، «خوابیدن در باد» دوچرخه‌سواران دیگر مشکلی ندارد.
خوابیدن در باد دوچرخه‌های دیگر به این معنی است که دقیقاً پشت هم‌تیمی یا رقیب خود رکاب بزنید تا فشار باد رو‌به‌رو توسط او شکسته شود و باد فشار کمتری به شما وارد کند.اما مشکل اصلی این است که در مسابقات سه‌گانه، نمی‌توانید در بادِ کسی بخوابید و این کار خطا است و به همین دلیل، این دوچرخه‌ها تا حد ممکن سبک و مقاوم در برابر باد ساخته می‌شوند.
دوچرخه دونفره چیست؟
دوچرخه دونفره یکی از جالب‌ترین انواع دوچرخه موجود در بازار است که برای حمل دو دوچرخه‌سوار کاربرد دارد. بدنه، چرخ‌ها و طوقه‌های این دوچرخه باید با بالاترین سطح مقاومت و تحمل وزن ساخته شود. همین افزایش وزن دوچرخه‌سواران باعث می‌شود تا نیاز این دوچرخه به ترمز دو برابر انواع دوچرخه عادی باشد.
این نوع از دوچرخه برای جاده، کوهستان و ساحل به کار برده می‌شود و مزایای خاص خود را دارد؛ مثلاً در دوچرخه‌های دونفره جاده‌ای، فشار باد روی دوچرخه‌سوار دوم کم‌تر است و او می‌تواند نیروی بیشتری به دوچرخه وارد کنند.
دوچرخه دونفره برای سوار کردن کودکان، افراد با معلولیت‌های جزئی یا ضعف در بینایی، دوستان و زوج‌ها مناسب است. کسی که دوچرخه‌سوار جلویی و اصلی است، باید به دوچرخه‌سوار عقبی به خصوص کودکان، نحوه پدال زدن، نشستن و همکاری را آموزش دهد.
یکی از مزیت‌های این نوع از دوچرخه این است که رابطه‌ای بسیار نزدیک و صمیمی و همکاری مفیدی بین دوچرخه‌سواران ایجاد می‌کند.
دوچرخه پارک
این نوع از دوچرخه، بیشتر برای پرش طراحی شده است. اگر به پارک‌های بزرگ دقت کرده باشید، زمینی برای اسکیت‌سواری، دوچرخه‌سواری و پرش دارد. انواع دوچرخه مخصوص پارک با بدنه‌های مقاوم در برابر ضربه ساخته می‌شود تا دوچرخه‌سوار بتواند بهترین بهره‌برداری برای پرش را از آن داشته باشد. راحتی و آسایش دوچرخه‌سوار در این نوع از دوچرخه، معنایی ندارد و برای سواری‌های با مسافت طولانی اصلا مناسب نیست چون فقط کاربرد حرکت‌های نمایشی دارد.
دوچرخه BMX چیست؟
قدیمی‌ترین سبک از انواع دوچرخه مخصوص پارک، BMX است. BMX مخفف «Bicycle MotoCross» است. این دوچرخه‌ها برای مسابقات به سبک موتور کراس ساخته شده‌اند. در مسابقات BMX از مسیرهای کوتاه و عریض استفاده می‌شود و دوچرخه‌سواران با پرش‌های بلند، چرخش در هوا و حرکات نمایشی متنوع، با یکدیگر رقابت می‌کنند.
انواع دوچرخه BMX معمولاً با سایز چرخ ۲۰ وارد بازار می‌شود اما نمونه‌های دوچرخه سایز ۱۶ اینچی و ۲۰ اینچی هم ساخته می‌شود. این دوچرخه‌های کوچک که از فولاد یا آلومینیوم ساخته می‌شود، سیستم تعلیق ندارد، فقط یک دنده و ترمز دارند و دسته‌های فرمان آن‌ها تقویت‌شده است.
به‌غیراز مسابقات واقعی BMX، این نوع از دوچرخه‌ها در پارک‌های دوچرخه و پارک‌های اسکیت، برای دوچرخه‌سواری آزاد و تفریحی هم بسیار استفاده می‌شود.
یکی از جذاب‌ترین انواع دوچرخه، پرشی صحرایی است
این نوع از دوچرخه، ترکیبی بین دوچرخه کوهستان سنتی و دوچرخه BMX است. چرخ‌های بزرگ‌تر از BMX دارد. در گذشته، تمام مدل‌های دوچرخه‌های پرشی صحرایی با سایز ۲۶ به بازار عرضه می‌شد اما الان، برخی از مدل‌های جدید دوچرخه با سایز ۲۷٫۵ هم وارد بازار می‌شود.
مثل دوچرخه‌های BMX، اکثر دوچرخه‌های پرشی هم فقط یک دنده و ترمز عقب دارند در برخی از موارد هم با سیستم تعلیق روی دوشاخ عرضه می‌شوند. دوچرخه‌های پرشی مانند دوچرخه‌های BMX، فریم‌های فولادی یا آلومینیومی مقاوم با میله زین‌های بسیار کوتاه است.
دوچرخه‌های پیست Slopestyle
مانند دوچرخه‌های پرشی خاکی، تنه دوچرخه کوچک و کوتاه ساخته شده است تا زین دوچرخه در ارتفاع پایینی قرار بگیرد. پس این مدل، با دیگر انواع دوچرخه چه فرقی دارد؟ این مدل‌ها سیستم تعلیق کامل، دنده‌ها و سرعت‌ها و دنده‌های بیشتر (10-12) و ترمزهای جلو و عقب دارند.
سیستم تعلیق معمولاً طراحی ساده‌ای دارد و مقدار جابهجایی آن، معمولاً 100 میلی‌متر یا کم‌تر است. اگر بخواهیم دقیق‌تر بگوییم، این مدل از دوچرخه برای استفاده در پیست‌های دوچرخه‌سواری مصنوعی و پرش پر‌ارتفاع از بالا به پایین طراحی شده است.
دوچرخه کودک از مهم‌ترین انواع دوچرخه
تا سال‌های پیش، دوچرخه کودک به نوعی، دوچرخه ارزان‌قیمتی، شبیه به BMX و بی‌کیفیت بود اما اخیراً، شرکت‌های تولیدی برای طراحی و ساخت دوچرخه کودک زمان و انرژی بیشتری صرف می‌کنند و همین موضوع باعث شده است تا کیفیت دوچرخه‌های کودک در سراسر دنیا افزایش یابد.
انواع دوچرخه کودک به طور کلی، وزنی سبک، قطعاتی کوچک‌تر و امکانات کمتری دارد. وزن دوچرخه کودک بسیار اهمیت دارد زیرا وزن دوچرخه برای بچه‌ها سنگین‌تر از بزرگ‌سالان است. وزن عاملی مهم برای طراحی و خریدانی نوع از دوچرخه‌هاست چون وزنی که برای انسان بالغ بسیار ناچیز است، برای کودک سنگین خواهد بود. باقی لوازم و بخش‌های مختلف دوچرخه هم متناسب با بدن کودک، کوچک‌تر طراحی و ساخته می‌شود.
تعادلی
این دوچرخه‌های بدون پدال، بیشتر جایگزین سه‌چرخه‌ها است. کودک به سادگی روی صندلی می‌نشیند و فقط با فشار دادن پاهایش به سمت پایین، حرکت می‌کند. او بدون نیاز به تسلط بر پدال و ترمز، حفظ تعادل و فرمان دادن را یاد می‌گیرد. این نوع از دوچرخه‌ها سبک و مقرون به صرفه است و باعث می‌شود که کودک در مراحل بعدی، دوچرخه‌سواری را راحت‌تر یاد بگیرد.
BMX کودکان
یک انتخاب عادی و رایج برای اولین دوچرخه کودکان این نوع از دوچرخه است. این دوچرخه فقط یک دنده دارد و ساده‌ترین امکانات را برای تفریح و بازی و یادگیری کودک در اختیار او قرار می‌دهد.
دوچرخه کوهستانی کودک
این نوع از دوچرخه کودک با فرمان کشیده، لاستیک‌های پهن، دنده‌ها و سرعت‌های متعدد و دو ترمز طراحی می‌شود. این سبک در طیف وسیعی از اندازه چرخ برای بچه‌ها در تمام سنین و قدها ارائه می‌شود. مدل‌های با چرخ‌های بزرگ‌تر (سایز بزرگ‌تر) برای بچه‌های بسیاری از ویژگی‌های دوچرخه‌های بزرگ‌سال را دارد، مانند ترمزهای دیسکی هیدرولیک و حتی سیستم تعلیق کامل. این یکی از انواع رایج دوچرخه کودک است که در بازار به فروش می‌رسد.
نوع جاده‌ای و کورسی از دوچرخه کودک
اگر کودک یا نوجوان بخواهد سرعت بالایی را روی دوچرخه تجربه کند، دوچرخه جاده‌ای کودک برایش مناسب است اما دقت داشته باشید که سواری در مسیر مخصوص دوچرخه ایمن‌تر از دوچرخه‌سواری در جاده و خیابان است.
این دوچرخه‌ها با چرخ‌های 24 اینچی و تعداد دنده و سرعت محدود ساخته شده‌اند که سواری بهتری را در مسیرهای طولانی ارائه می‌دهد. ویژگی‌های ظاهری و کاربردی این دوچرخه با دوچرخه‌های جاده‌ای بزرگ‌سال تقریباً یکی است.
کاربرد اصلی دوچرخه‌های کودک، حفظ سلامتی، یادگیری دوچرخه‌سواری و ایجاد شور و اشتیاق در کودک برای دوچرخه‌سواری است. اهمیت دوچرخه‌سواری برای کودکان و نوجوانان را دست کم نگیرید و همه رفتار‌های سلامتی با تکرار و عادت است که مستمر می‌شود. در یکی از مطالب مجله دوچرخه پورت‌لاین، به مزایای دوچرخه‌سواری کودکان پرداخته شده است.
سه‌چرخه هم در کنار دوچرخه‌ها قرار می‌گیرد!
اگر تعادل و ظرفیت حمل‌ونقل بیشتری بخواهید، سه‌چرخه انتخاب خوبی برای شما خواهد بود. این نوع از دوچرخه از جلو شبیه به دوچرخه‌های عادی است اما در عقب به جای یک چرخ، دوچرخ دارد و این باعث می‌شود که سواری روی آن دیگر به تعادل نیاز نداشته باشد چون سه‌چرخه خودش به صورت عمودی می‌ایستد. سه‌چرخه‌ها در دو مدل عمودی و خوابیده ساخته می‌شوند که این دو مدل در مواردی با موتور برقی هم ساخته می‌شود. ترمزهای سه‌چرخه هم در انواع معمولی و دیسکی ارائه می‌شود. البته در نظر داشته باشید که سه‌چرخه چندان در کشور ما رواج ندارد.
سه‌چرخه انعطافی
افرادی که از ناحیه پایین بدن دچار بی‌حسی یا فلج عضو هستند می‌توانند از این نوع از سه‌چرخه استفاده کنند. پدال‌های محرک این سه‌چرخه به جای پا، از دست‌ها برای انتقال نیرو استفاده می‌کند. فرد دارای نقض عضو به راحتی می‌تواند با دستان خود سه‌چرخه را به حرکت در آورد، فرمان بدهد و ترمز هم بگیرد.
سه‌چرخه کوهستان
این سه‌چرخه‌های قوی و مستحکم (گاهی اوقات در قالب چهارچرخ) معمولاً به صورت خوابیده طراحی می‌شود و از سیستم تعلیق و ترمزهای دیسکی مانند مدل‌های دوچرخه معمولی بهره می‌برد. لاستیک‌های این سه‌چرخه پهن‌تر از انواع دوچرخه دیگر است تا بتواند مسیرهای کوهستانی، خاکی و ناهموار را طی کند.
سه‌چرخه باربری
این سه‌چرخه‌ها بین دوچرخ عقب خود یک سبد بزرگ برای حمل بار دارند. سه‌چرخه‌های باربری از نظر تعادل و تحمل وزن با دوچرخه‌ها قابل مقایسه نیستند و می‌توانند وزن و حجم بیشتری از بار را به مقصد برسانند.
دوچرخه پیست، پرسرعت‌ترین دوچرخه دنیا
خالص‌ترین و سریع‌ترین نوع دوچرخه موجود در دنیا دوچرخه‌های پیست است. دوچرخه پیست، یک دنده دارد، ترمز ندارد و فقط برای پیست و مسابقه طراحی شده است. دوچرخه‌های پیست برای استفاده در یک مسیر پیست بیضی‌شکل سربسته مخصوص مسابقات دوچرخه‌سواری طراحی می‌شود.
انواع دوچرخه‌های پیست یک چرخ‌دنده دارند که این چرخ‌دنده هم وظیفه شتاب‌گیری و حفظ سرعت را دارد و هم با پدال زدن معکوس دوچرخه‌سوار باعث ترمزگیری و کاهش سرعت دوچرخه می‌شود. انواع دوچرخه‌های پیست معمولاً ترمز ندارند و فقط از همین ترمز برای نگه‌داشتن دوچرخه استفاده می‌شود. لاستیک‌های این دوچرخه‌ها بسیار نازک است و طوقه‌های این دوچرخه‌ها معمولاً اسپک (پره) ندارد و به صورت یکپارچه با فیبر کربن ساخته شده است. در ادامه با انواع دوچرخه پیست آشنا می‌شوید:
دوچرخه استاندارد پیست
از نظر شکل و ابعاد شبیه دوچرخه‌های جاده‌ای معمولی، این دوچرخه‌ها برای مسابقات استارتی طولانی‌تر مانند مسابقه خط‌زنی یا امتیاز‌گیری طراحی شده‌اند. این در این نوع از مسابقات، دوچرخه‌سوار موقعیت جدی‌تر و خشن‌تری را نسبت به مسابقات دوچرخه جاده‌ای پشت سر می‌گذارد.
عوامل آیرودینامیکی مانند فرم‌دهی میله‌های روی تنه و طوقه‌ها برای سازگاری حداکثری با باد طراحی شده است.
اسپرینت
این دوچرخه‌ها بیش‌ازحد سبک و سریع ساخته شده‌اند تا در برابر نیروی بسیار شدید دوچرخه‌سواران پیست دوام آورند. این نوع از دوچرخه‌ها با بدنه مقاوم‌تری نسبت به بقیه دوچرخه‌ها ساخته می‌شود تا در مقابل فشار دوچرخه‌سوار یا تصادف‌های احتمالی در پیست مقاوم باشد.
Pursuit یا مسابقات تعقیبی
این نوع از دوچرخه‌ها برای مسابقات زمان‌بندی‌شده، مانند تایم تریل ۱ کیلومتری و مسابقات تعقیبی تیمی و فردی ساخته شده‌اند. این دوچرخه‌ها بسیار شبیه به دوچرخه‌های تایم‌تریل یا سه‌گانه است که مهم‌ترین عامل در ساخت این دوچرخه، حفظ آیرودینامیک و سرعت دوچرخه است.
دوچرخه تعقیبی فرمان صاف از نوع شاخ گاوی دارد. اکثر دوچرخه‌سواران از چرخ‌های دیسکی جلو و عقب یا چرخ جلوی فیبر کربنی چندپَر استفاده می‌کنند.
قیمت دوچرخه‌های حرفه‌ای پیست
این نوع از دوچرخه‌ها به دلیل سادگی و نداشتن وسایل و قطعات جانبی، در برخی موارد بسیار ارزان هستند و طبق قوانین مسابقات جهانی، دوچرخه‌های پیست باید در دسترس عموم باشد. مدل‌های معمولی این نوع از دوچرخه از قیمت ۵۰۰ دلار شروع می‌شود.
مدل‌های حرفه‌ای دوچرخه‌های پیست که برای مسابقات المپیک یا مسابقات بین‌المللی و توسط شرکت‌های بزرگ استفاده می‌شود، تا ۴۰ هزار دلار (حدود یک میلیارد و دویست میلیون تومان) هم قیمت دارد.
جمع‌بندی
با بررسی و مطالعه دقیق یا اجمالی این مطلب، باید با انواع دوچرخه موجود در دنیا آشنا شده باشید. آشنایی شما با این موضوع باعث می‌شود که بتوانید هنگام خرید دوچرخه، تصمیم بهتری بگیرید. اگر استفاده و کاربری عادی و داخل شهری مورد نظر شماست، پیشنهاد ما این است که دوچرخه‌های کاربری یا تفریحی را برای کارهای روزمره خود انتخاب کنید.
در نظر داشته باشید که تفکیک انواع دوچرخه هدف خاصی را دنبال می‌کرده است و هر دوچرخه‌ای برای محیط و شرایط خاصی طراحی شده است. مثلا اگر به دنبال انجام کارهای روزمره هستید و دوچرخه کوهستان می‌خرید، باید این نکته را بدانید که دوچرخه کوهستان به دلیل داشتن لاستیک‌های پهن‌تر و وزن بیشتر، سرعت کمتری دارد و در واقع، انرژی بیشتری را برای حرکت می‌طلبد. پیش از اقدام به خرید دوچرخه، نیاز‌های خود را کاملا مرور کنید و با توجه به نحوه کاربری و شرایط مالی خود، اقدام به خرید دوچرخه کنید.
پورت‌لاین تولیدکننده تمام ایرانی دوچرخه کودک باکیفیت در کشور است که با استفاده از دانش روز مهندسی و مواد اولیه داخلی، دوچرخه کودک را با قیمتی به‌صرفه و کیفیتی استاندارد در اختیار شما قرار می‌دهد. برای آشنایی با محصولات، به صفحه پورت‌لاین مراجعه کنید.منبع: bicycling
